Savremen pristup lečenju vanbolnički stečenih bakterijskih pneumonija podrazumeva dijagnostiku pneumonije, procenu težine bolesti i terapiju pneumonije. Procena težine pneumonije bitna je i za donošenje odluke o mestu lečenja (ambulantno, hospitalno ili u jedinici intenzivne nege) a ova klinička odluka utiče na pravac i intenzitet dijagnostike i terapije, a indirektno i na finansijske troškove. U tom cilju razvijeni su prediktivni modeli za ishod vanbolnički stečene pneumonije (Community Acquired Pneumonia-CAP). Indeks težine pneumonije (Pneumonia Severity Index-PSI), stratifikuje pacijenate sa CAP-om u pet rizičnih grupa, sa rastućim rizikom za mortalitet. Američko torakalno udruženje (American Thoracic Society-ATS) preporučuje da se svi pacijenti sa CAP-om mogu svrstati u jednu od 4 grupe, a svaka grupa je sa verovatnim uzročnikom i sugestijom za empirijsku terapiju. Britansko torakalno udruženje (British Thoracic Society-BTS) je definisalo nepovoljne prognostičke faktore i kriterijum za izbor načina i mesta lečenja. Antimikrobna terapija pneumonija može biti empirijska, koja se primenjuje odmah po postavljanju dijagnoze bez utvrđene mikrobiološke prirode bolesti, a prema vodećim preporukama i etiološka koja se primenjuje prema tačno izolovanom uzročniku.
Ključne reči: pneumonija, prognostički faktori, prognoza, terapija
A modern approach to the management of community acquired bacterial pneumonia includes its diagnosing, severity assessment and treatment. Pneumonia severity assessment is crucial, among other things, for making a decision about the treatment site (ambulatory, hospital, or in the intensive care unit); this clinical decision further determines the course and intensity of both the diagnostics and treatment of the disease, and by so doing, indirectly, the treatment costs as well. To assist the assessment procedure, predictive models of the community acquired pneumonia (CAP) outcome have been formulated. Pneumonia severity index (PSI) stratifies CAP patients into five categories, with the increasing mortality risk. The American Thoracic Society (ATS) recommends four groups for classifying CAP patients, specifying a probable agent and suggesting empirical therapy for each group. The British Thoracic Society (BTS) has defined unfavourable prognostic factors and the criteria for treatmernt mode and site selection. The antimicrobial treatment of pneumonia may be empirical, applied in compliance with recommendations as soon as the diagnosis is established, but with no microbiological agent of the disease established, and etiological, applied precisely according to the isolated agent.
Key words: pneumonia, prognostic factors, prognosis, therapy
Doc. dr Mirna Đurić,
Odeljenje za akutne pneumopatije, Klinika za opštu pulmologiju,
Institut za plućne
bolesti, Sremska Kamenica